Osamdesete godine prošlog stoljeća ostale su zapamćene po rapidnom porastu automatizacije industrijskih postrojenja. Fiat je već desetljeće ranije započeo sa uvođenjem robotskih ruku na trake za proizvodnju, 1972. godine u tvornicu Mirafiori postavljeno je prvih 16 robotskih ruku, a 6 godina kasnije robotizirane su tvornice i na jugu zemlje. Robotiziran dio pogona u prvo vrijeme bio je zadužen samo za grublje radove, dok su se oko onih finijih, poput sastavljanja motora, i dalje brinule ruke živih ljudi. Sve do početka osamdesetih godina prošlog stoljeća.
1985. godine predstavljen je Fiat Uno pokretan revolucionarnim FIRE motorom. FIRE dolazi kao skraćenica od Fully Integrated Robotised Engine, a u slobodnom prijevodu bi značilo da su motor u potpunosti sastavile robotske ruke uz svođenje grešaka na minimum.
Ljudski faktor nije u potpunosti izbačen iz proizvodnje. Montaže dijelova unutrašnjosti, sjedala, obloga kabina, vrata, dijelova mehanike… i dalje su prepuštene radnicima, no za sastavljanje motora u potpunosti su zaduženi strojevi.
Prvi FIRE motori došli su kao zamjena za Fiatove 100 OHV motore koji vuku korijene još od Fiata 600, a zapremnine su 633 do 1050 kubičnih centimetara.
Fiat Uno (1985)
FIRE motori bili su prvi još po nekim značajkama. Prva elektronička kontrola rada motora ugrađena je na motor zapremnine 986 kubičnih centimetara i oznake 156A1000. 2 godine kasnije konstruiran je karburator iz kog je izbačen klasični sistem za doziranje goriva s membranama i umjesto njega je ugrađena dizna. Stvoren je prvi single point injection motor.
U kasnijim verzijama dolazi do manjih konstrukcijskih promjena, poput micanja razvodnika paljenja sa bloka motora gdje ga je pokretala radilica na nastavak bregaste osovine, pa sve do njegove potpune zamjene električnim paljenjem.
Autobianchi Y10 (1985) FIRE
Devedesetih godina prelazi se na tzv. Multipoint ubrizgavanje goriva, odnosno svaki cilindar dobiva svoj vlastiti injektor. Elektroničke jedinice za upravljanje postaju sve kompliciranije jer u što kraćem roku moraju obraditi podatke sa sve više ugrađenih raznih senzora i na temelju toga odrediti najoptimalnije parametre za upravljanje motorom. Velika pažnja se počinje pridavati očuvanju okoliša, te se na automobile ugrađuju lambda sonde i katalizatori.
FIRE motori postoje u zapremninama od 769 do 1368 kubičnih centimetara. U početku su se proizvodili u varijantama sa 8 ventila. Izvedba od 999 kubičnih centimetara i 16 ventila, tzv. Super-FIRE bila je namijenjena isključivo za brazilsko tržište, dok je izvedba od 1242 kubična centimetra i 16 ventila bila dostupna u Brazilu i Europi.
Trenutno se proizvode FIRE motori zapremnina 999, 1108, 1242 i 1368 kubičnih centimetara u izvedbama sa 8 i 16 ventila.
1242 ccm 16v FIRE motor
Pod nazivom Flex-fuel od 2005. godine proizvode se motori zapremnine 999 i 1368 kubičnih centimetara i sa 8 ventila, ali samo za brazilsko tržište.
Na europskom tržištu aktualni su motori zapremnine 1108 kubičnih centimetara sa 8 ventila koji se proizvodi od 2001. godine, 1242 kubična centimetra i 8 ventila sa promjenjivim vremenom otvaranja (VVT) i cijeli niz motora zapremnine 1368 kubičnih centimetara u izvedbama sa 8 ili 16 ventila, varijabilnim vremenom otvaranja, varijabilnom duljinom usisa u varijanti sa ili bez turbo punjača.
FIRE motori pokazali su se kao pun pogodak i pravo inženjersko čudo, što još dodatno potvrđuje činjenica da su aktualni već preko 30 godina tokom kojih su doživjeli nekoliko značajnijih unapređenja. No, kako je iz Fiata već najavljeno, proizvodnja FIRE motora će se polako obustavljati, a na njihovo mjesto dolazi nova linija pod nazivom FIREFLY.
1368 16v MultiAir FIRE motor
U nastavku donosimo popis svih FIRE motora:
769 cc (0.8 l) – 65 mm provrt x 58 mm hod
- 8v (1986 – 1992)
999 cc (1.0 l) – 70 mm provrt x 64.9 mm hod
- 8v (1986 – 1993)
- 8v SPI (1987 – 2003)
- 16v SMPI (1998 – 2003, samo za Brazil Brazil)
- 8v SMPI Flex-fuel (2005 – još se proizvodi, samo za Brazil)
1108 cc (1.1 l) – 70 mm x 72 mm
- 8v (70 mm x 72 mm) (1983 – 1993)
- 8v SPI (1993 – 2000)
- 8v SMPI (2001 – još se proizvodi)
1242 cc (1.2 l) – 70.8 mm provrt x 78.9 mm hod
- 8v SPI (1993 – 1999)
- 8v MPI (1993 – 1999)
- 8v SMPI (1993 – 2009)
- 8v SMPI VVT (2007 – još se proizvodi)
- 16v SMPI (1998 – 2009)
1368 cc (1.4 l) SMPI – 72 mm provrt x 84 mm hod
- 8v (2003 – još se proizvodi)
- 8v VVT (2005 – još se proizvodi)
- 8v Flex-fuel (2005 – još se proizvodi, samo za Brazil)
- 16v (2005 – još se proizvodi)
- 16v StarJet VVT – PDA (2005 – još se proizvodi)
- 16v T-Jet (2006 – još se proizvodi)
- 16v MultiAir (2009 – još se proizvodi)
- 16v MultiAir Turbo (2009 – još se proizvodi)
Automobili sa FIRE motorom:
Autobianchi:
- Y10 (1985) 999-1.108
Fiat:
- Uno (1986) 999-1.108
- Panda (1986) 750-999-1.108
- Tipo (1988) 1.108
- Punto (1993) 1.108-1.242
- Fit Cinquecento (1994) 1.108
- Bravo/Brava (1995) 1.242
- Palio (1997) 1.242
- Seicento (1998) 1.108
- Punto (1999) 1.242-1.368
- Stilo (2001) 1.242-1.368
- Panda (2003) 1.108-1.242-1.368
- Idea (2003) 1.242-1.368
- Grande Punto (2005) 1.242-1.368
- Bravo (2007) 1.368
- 500 (2007) 1.242-1.368
- Linea (2009) 1.368
- 500L (2012) 1.368
- 500X (2015) 1.368
- Tipo (2015) 1.368
- 124 Spider (2017) 1.368 MultiAir
Lancia:
- Y (1996) 1.108-1.242
- Ypsilon (2003) 1.242-1.368
- Musa (2004) 1.368
- Delta (2008) 1.368
Alfa Romeo:
- MiTo (2008) 1.368
- Giulietta (2010) 1.368
Ford Ka (2008) 1.242
Tata Indica:
- Vista (2008) 1.242
- Manza (2009) 1.368
Dodge Dart (PF) (2013) 1.368
Jeep Renegade (2015) 1.368